تاثیر تکنولوژی بر مواد و ابزار مجسمه سازی
تاثیر تکنولوژی بر مواد و ابزار مجسمه سازی
رشته مجسمه سازی نیز نظیر بسیاری از رشته ها نتوانست از شتاب پیش رونده تکنولوژی فاصله بگیرید .
این در حالی است که بسیاری باور دارند که رشته مجسمه سازی اغلب نزدیکی زیادی با شیوه و فن سنتی
و ابزار سنتی دارد . در صورتیکه پیشرفت ابزارها و روشهای متنوع نه تنها تاثیر زیادی بر شیوه های مختلف
خلق آثارحجمی کرده بلکه گزینه های زیبا شناسانه زیادی را هم پیش پای هنرمند قرارداده .
4نمونه از تغییراتی که در زمینه مجسمه سازی متاثر بوده اند عبارتند :
- انقلاب تکنولوژی و کامپیوتر
- کاهش استفاده از ابزار های دستی و کاربردهای نیرویی Power Tools
- دسترسی زیاد به ابزار مواد و شیوه های جدید
- ایمنی شخصی و صنعتی هر چه بیشتر
علیرغم تمامی این تغییرات برخی از امور نظیر شبیه سازی انسان و پیکر حیوانات از گل و سنگ چوب
و استخوان همچنان به قوت خود پایدار مانده اند . در حدودبیست و پنج سال قبل ،کامپیوتر شخصی و
سواد به کارگیری آن نوعی فیلم تخلیلی محسوب می شد .
ولی امروز از زمان انقلاب تکنولوژی بسیاری از هنرمندان مجسمه ساز نه تنها بسیاری امور خود را در
کنار کامپیوتر ها شخصی شان و به کمک آنها انجام میدهند بلکه از نرم افزار هایی بهرمند شده اند که
دستگاه ها را قادر به باز تولید آثارشان در ابعاد و اندازه های دلخواه میکنند .
در برخی از روش ها نظیر استریولیتوگرانی اشکال پیچیده 3 بعدی دارای حفره هایی در آن میتوانند
بوسیله لیزر هدایت شده توسط کامپیوتر و ظرف حاوی پلاستیک مایع بصورت لایه به لایه به صورت جامد
تولید شوند بسیاری از کمپانی ها امروزه میتوان جسم یا شخصی را اسکن لیزری کرده و بتوانند مجددا
فرم را دقیقا شبیه آن بسازند .
کامپیوتر ها و میکروکامپیوتر ها علاوه بر این توانسته اند پیشرفت های کاملا غیر مستقیم را نیز در جهت
توسعه مجسمه سازی به وجود اورند نظیر ابزارهای بی سیم با سرعت های متفاوت ، الماس های
صنعتی ، اره های با قیمت های مناسب و جوش کاری و …. که تنها تعدادی از ابزاری هستند که یک هنر
به آنها نیاز میابد .
stereo – lithography
به صورت کلی در سالهای اخیر کاربرد ابزار دستی به نوبه خود دچار تنزل شده اند. دلایل این امر
را میتوان به طور خلاصه 1 تغییرات تکنولوژیک 2 زمان و دانش استفاده از آنها 3 کاهش کیفیت شان
دانست . هنرمند مجسمه ساز با کاربرد هر چه بیشتر مواد و ابزار نوین می تواند گزینه های هزینه
اندک و کیفیت بهتر و دوام اثر را تضمین کننده باشد .
همچنین با توسعه تکنولوژی در زمینه چسباندن و اتصال قطعات و روشهای جدید جایگزین تکنیک
پیشین ساختن مجسمه به صورت یکسره شدند به این صورت که قطعات به صورت مجزا ساخته
شده و در نهایت برهم قرار میگیرند . چسبهای حرارتی مذاب این امکان را فراهم اوردند که هنرمند
بتواند قطعات جدا را تنها در چند لحظه در کنار هم قرار داده و بچسباند .
موادی نظیر اپوکسی و سیلیکون و … می توانند تقریبا هر نوع ماده ای را به سادگی و به طور دائم
به هم بچسبانند. هنرمند معاصر امروزی بیش از اجداد خود متکی بر ابزار برقی و الکترونیک است .
این ابزار با هزینه کمتر با گزینه های کاربردی زیاد و وزن کمتر هنرمند را در همه زمینه ها یاری
می رسانند . سالیان پیش جهت رنده کردن سطح مجسمه از نوعی اره به اندازه 9 اینچ که بسیار
سنگین بود استفاده می شد که در انتهای روز هنرمند را بسیار خسته می ساخت
اما امروز همین ابزار در قیاسی در حدود ½ قبل توانسته است حتی با تیغه های متعدد کاربرهای
بسیاری برای مواد سطوح در جنس های مختلف را نیز داشته باشد .
در اینجا مقایسه ساده ای در مبحث روشهای سنتی حکاکی چوب و متد جدید خواهیم داشت :
این روند به روش سنتی نیاز به این دارد تا هنرمند درک خوبی از طبیعت چوب ، سختی چوب ، سطح چوب
جهت برش را بداند . همچنین دانش نوع چوب ( استوایی ، نوع خشک ، … ) نوع گونه آن (گونه سخت و
گونه نرم ) و مقدار سایش شدن ان با ابزاری چون مغار باید در ابتدا دانسته شود . البته انتخاب نوع مغار و
انواع ابزار با اندازه های متفاوت نیز خود داستان دیگری دارد.
وی به علاوه نیاز دارد تیز کردن ابزار خود و میزان تیز کردن بر حسب نوع چوب و نوع کاربرد آن را نیز استادانه
بلد باشد . واضح است که به این روش حکاک و هنرمند چوبکار نیاز دارد تا اطلاعاتی نه چندان اندک را برای
ساختن یک مجسمه داشته باشد که البته این امری ضروری ست اما نکته این است که
بطور میانگین یادگیری در زمان محاسبه شده برای آگاهی یافتن از این اطلاعات کم نیست تا شخص بتواند
احساس برتری در ساخت یک فرم از جنس چوب داشته باشد .
دیسک آلومینیومی
این در حالی است که امروزه تنها با بکاربری یک دیسک الومینیوم داینامیک 5/4 اینچی با سه صفحه
برش قابل تغییر برای شکل دادن به فرم پذیری چوب استفاده می شود. این دستگاه با موتوری که
دیسک را 10000 بار در دقیقه میچرخاند سبب می شود که هر دندانه در هر دور برش کوچک اما با
ظرافت بالا داشته شود. این مزیت باعث شد تا ابزاری قابل کنترل داشته باشیم
و بتواند برای هر نوع چوب نرم یا سخت استفاده شود. در این شرایط برای هنرمند دانستن تمامی
جزئیات در مورد انواع چوبها و نحوه برخورد با آنها ضرورتی نخواهد داشت و تنها شناخت پایه ای از
چوب جهت برش و حکاکی وگ ردش تیغه ها مورد اهمیت می باشد .
مقدار تراشه های چوب پس از هر دور برش بسیار اندک بوده ( در مقایسه با روش قبلی ) در نتیجه
برش نرم در مورد هر نوع چوبی میتواند واقع شود در این جا
دیگر نیازی نیست تا هنرمند هنر و مهارت تیزکردن و تراشیدن ابزار را داشته باشند چرا که در این
دستگاه تنها با یک حرکت 180 می توان نوع دیسک را به دیسک تیز تر تعویض کرد زمانیکه شخص
تازه کار نیاز دارد تا به ین دستگاه و استفاده از آن دست یابد تنها چند ساعت است .
اما از جمله موارد منفی این دستگاه ها خطرناک بودن آن ، تولید صدا و پرتاب تراشه چوب در همه
جهات می باشد . در نتیجه دیسک تراش چوب باید با ایمنی شخصی بالا استفاده شود در واقعیت
امر را اینگونه به نظر می رسد که هنرمندان برای تولید آثار از هر روش (سنتی نوین ) به یک اندازه
استفاده کنند .
الماس های صنعتی
در سالهای اخیر افق جدیدی از مواد مختلف و تکنیکهای نوین نقش بسیار مهمی در رشته
مجسمه سازی داشته اند امروزه روز تقریبا هر چیز قابل تجسمی می تواند برای هنرمند چه
به عنوان متریال و چه ابزار مورد استفاده داشته باشد .
بطور مثال می توان به استفاده ایشان از الماس های صنعتی برای برش و شکل دهی و یا
حکاکی و پولیش و صیقل کاری مجسمه های سنگی نام برد .
الماسهای صنعتی در حدود 20 سال پیش امری ناشناخته برای هنرمند تلقی شده بودند اما
امروزه تولیدات وسیع آن و رقابتهای جهانی باعث این شده اند که بهای این الماسها نیز تا حدی
پایین باشد که مجسمه سازان بتوانند در کمال راحتی از آن بهره ببرند و این امر سبب گشته تا
هنرمندها بتوانند از مواد مختلف آثار نوینی خلق کنند.
امروزه این ابزار ها با بکار بردن الماسهای صنعتی توانسته اند انواع متریال های متفاوت نظیر
سرامیک و آجر و بتن و .. و حتی سنگهای مصنوعی رادر کنار فایبر گلاس وانواع کامپوزیت ها را
در عملیات تکمیلی قراردهند .
ریخته گری
ریخته گری نیز از جمله مواردی است که در سالیان اخیر بر اثر پیشرفتهای حاصل شده در
تکنولوژی دچار روند صعودی بسیار خوی شده است از جمله مثالهای مواد تولیدی در این
روش ریخته گری سرامیک آلیاژها و پتینه ها هستند امروزه حتی ریخته گری آلومینیوم و
انواع استیل را نیز میتوانیم اضافه کنیم .
به علاوه استفاده از ریختگری مواد مصنوعی و کمپوزیت ها برای تولید آثاری با وزن کم و
با دوام و مقام در برابر آب و هوای متغیر و با قابلیت تکثیر در جنسیتهای متعدد رواج دارد
به این معنا که هنرمندان میتوانند این مواد را به هر فرم پیچیده به اسانی شکل دهند .
با اینکه برخی موارد دیده شده اند که کار کردن روی مواد مصنوعی با ابزار دستی
مشکل هستند و پیدایش ابزارهای ساینده و الماسهای صنعتی و … این امر را میسر کرده
ایمنی
از دیگر تغییرات ، مبحث ” ایمنی ” است حدود دو دهه و نیمی پیش ، مبحث ایمنی به
ندرت در مباحث آکادمیک مطرح می شد . به صورتیکه افراد شرکت کننده در کارگاه
مجسمه سازی در حین ریختن برنز ، تنها از دستکش چرمی و لباسهای بسیار عادی
روزمره استفاده می کردند .
همچنین زمان زیادی از دوره ای که در برش فلزات از محافظ چشم و گوش استفاده
نمی شد ، نمی گذرد اما خوشبختانه در مدارس هنری امروزه اهمیت خاصی به مبحث
ایمنی داده میشود. سالها پیش اغلب اطلاعات کافی در ارتباط با سمی بودن
و یا خطرناک بودن مواد شیمیایی مورد استفاده در کارگاههای هنری در دسترس نبود .
اما امروزه این اطلاعات را میتوان در اینترنت کتب و دستوالعمل ها جستجو و پیدا کرد .
جهت ثبت نام و اطلاع از شرایط کلاس های آموزشی مجسمه سازی
[instagram-feed]