مجسمه سازی فرایندهای مختلفی را می طلبد و برای داشتن یک مجسمه زیبا، باید از پایه تمامی مراحل و کارها را به بهترین شکل ممکن انجام داد. آرماتور بندی یکی از اصلی ترین مراحل در مجسمه سازی است و بسته به این که هدف نهایی چیست و قرار است مجسمه چه سوژه ای ساخته شود، نحوه ایجاد این آرماتور برای مجسمه سازی نیز متفاوت خواهد بود.

آرماتور قسمت اساسی یک مجسمه است. در واقع آرماتور را می توان به عنوان پایه مجسمه در نظر گرفت. برای ایجاد این آرماتورها می توان از تکنیک های مختلفی استفاده کرد و در هر یک به ساختار یک مجسمه زیبا و متفاوت دست یافت. اسکلت مجسمه یا همان آرماتور به عنوان پایه کار می تواند سایر جزئیات را روی خود نگه دارد و موجب محکم سازی مجسمه شود. در این جا می خواهیم در خصوص ساخت اسکلت مجسمه یا آرماتور برای یک اندام مجسمه ای صحبت کنیم. این که چطور باید این پایه مجسمه را ایجاد کرد و چه متریالی می توان برای ساخت و ایجاد یک آرماتور اندام برای مجسمه استفاده کرد. اما ابتدا بهتر است مرور مختصری بر هنر مجسمه سازی داشته باشیم.

هنر مجسمه سازی چیست؟

هنر مجسمه سازی، هنر پیکر تراشی یا تندیس گری نیز گفته می شود. در این هنر، هنرمند مجسمه سازی به خلق یک اثر هنری سه بعدی می پردازد که در آن تصویری از انسان، حیوان، طبیعت یا آثاری انتزاعی را به نمایش می گذارد.

هنر مجسمه سازی در دسته هنرهای تجسمی قرار می گیرد. در این هنر زیبا که کاملا بصری است، از مواد و متریال مختلفی برای ساخت مجسمه های متنوع استفاده می شود. مجسمه سازی راهی منحصر به فرد برای برقراری ارتباط بین هنرمند و انسان است، چرا که در واضح ترین و گویاترین تصویر ممکن، ایده و تفکر هنرمند به بیننده انتقال خواهد یافت.

هنر مجسمه سازی از سال های بسیار دوری در بین جوامع بشری از جمله ایرانیان باستان رایج بوده و در هر دوره از متریال مختلفی برای ساخت این آثار هنری زیبا استفاده می شده است. در این حرفه هنری مراحلی مانند ساخت پایه مجسمه سازی، طراحی، ساخت و تکمیل کار، حجم دهی به سوژه، رنگ آمیزی و … بخش های مختلف کار مجسمه سازی را تشکیل می دهد.

مجسمه سازی طیف بسیار گسترده ای را شامل می شود. در این هنر هم می توان آثار را روی سطوح صاف ایجاد کرد و هم این که از سطوح زبر و ناهموار برای خلق آثار هنری و دارای حجم استفاده کرد. نکته دیگر انواع متریالی است که می توان برای ساخت پایه مجسمه سازی و در ادامه تکمیل کار از آن استفاده کرد. مبانی آموزش صفر تا صد مجسمه سازی شامل گزینه های بسیار زیادی می شود و تکنیک های بسیار متعددی در این هنر مورد استفاده قرار می گیرند.

اهمیت ساخت پایه مجسمه

در مجسمه سازی اسکلت یا همان پایه مجسمه است که گل شما را هنگام ساختن اندام نگه می دارد. این بخش از کار همان طور که گفته شد، بخش مهمی از فرایند مجسمه سازی است و مرحله محکم کاری در نظر گرفته می شود.

در این مرحله عجله یا کم کاری نباید جایی داشته باشد چرا که بعد باعث توقف و خستگی در روند کار می شود. برای افراد مبتدی یک آرماتور می تواند پیچیده و غافلگیرکننده باشد چون نمی دانند از کجا باید شروع کنند.

البته در کلاس های آموزش مجسمه سازی ، اساتید ما در تصویرگران پویا اندیش صفر تا صد ساخت مجسمه که شامل آرماتوربندی نیز میشود را آموزش میدهند و شما دچار این پیچیدگی ها و سردرگمی ها نخواهید شد .در آموزش صفر تا صد مجسمه سازی شما یاد می گیرید که چطور باید یک آرماتور اندام برای یک مجسمه را ایجاد کنید، با نحوه ساخت اسکلت با خمیر چینی آشنا می شوید و یاد می گیرید که چطور مجسمه سازی با سیم مفتول را انجام دهید. قطعا یادگیری هر یک از این تکنیک ها با توجه به سطح هنرجویان و مهارت آنها آموزش داده خواهد شد.

در این جا می خواهیم نحوه ساخت یک پایه مجسمه با روشی ساده و سریع را بررسی کنیم. این اسکلتی ساده است که به خوبی کار را پیش می برد و می توانید یک چارچوب را در مدت زمانی کوتاه ( معمولا 30 دقیقه برای یک چارچوب 30 سانتی) آماده کنید و با همین کار، کیفیت و دوام مراحل بعدی ساخت مجسمه را تضمین کنید.

از چه موادی می توان برای ساخت پایه مجسمه استفاده کرد؟

همان طور که گفته شد می توان از متریال مختلفی برای ساخت آرماتور اندام برای مجسمه استفاده کرد. با این حال انتخاب آنها بسته به نوع مجسمه و متریالی که در ادامه برای تکمیل کار استفاده می شوند نیز دارد. در این میان برخی مواد هستند که الزاما برای آنها نیازی به داشتن یک پایه مجسمه وجود ندارد. آنها گل هایی هستند که در خودشان یک سری مواد نگهدارنده داشته و به همین دلیل نیازی به اسکلت پشتیبان ندارند. این مواد مخلوطی از گل و موم سبک هستند. این نوع گل ها مثل Castilene وقتی سرد شوند کاملا سفت می شوند که در قسمتی دیگر پوشانده می شود.

با این حال هنوز هم بسیاری از تکنیک های مجسمه سازی وجود دارند که برای آنها به ساخت آرماتور به عنوان اسکلت پایه نیاز است. سیم مفتول برای مجسمه سازی، خصوصا مجسمه سازی اندام می تواند یکی از بهترین گزینه ها باشد. مجسمه سازی با سیم مفتول نه تنها با هدف ساخت اسکلت مجسمه انجام می شود، بلکه در استفاده از این متریال، حجم سازی با مفتول نیز مد نظر است. به ویژه در مجسمه سازی با گچ از آموزش ساخت حجم با مفتول و ساخت پایه اسکلتی به منظور استحکام بخشیدن به کار استفاده می شود. البته در مواردی نیز از کنف برای ساخت پایه مجسمه استفاده می شود.

تکنیک های دیگری نیز وجود دارد که از جمله آن می توان به ساخت اسکلت با خمیر چینی اشاره کرد. آلومینیوم نیز می توان برای ساخت پایه مجسمه مورد استفاده قرار بگیرد. خصوصا در ساخت مجسمه هایی با خاک رس می توان از آرماتورهای آلومینیومی استفاده کرد. در مجسمه سازی پاپیه ماشه نیز از ترکیب چسب و کاغذ برای ساخت پایه مجسمه استفاده می شود. با توجه به تمام این توضیحات در ادامه مراحل ساخت آرماتور اندام برای مجسمه را با تکنیکی ساده آموزش خواهیم داد.

مرحله اول: تناسب های آرماتور

در اولین مرحله از ساخت پایه مجسمه باید مقیاس ها تعیین شود و بر اساس آن برای ساخت اسکلت مجسمه سازی تصمیم گیری کرد. در ادامه وقتی مقیاستان را تعیین کردید باید تناسب های مورد استفاده را هم تعیین کنید.

این موضوع به نوع شخصیتی که می خواهید بسازید بستگی زیادی دارد؛ برای مثال، یک مرد در مقایسه با یک مرد متوسط سالخورده تناسب های متفاوتی دارد. به همین ترتیب، یک مرد در مقایسه با یک زن در تناسب ها تفاوت دارند چون شخصیت های زن با پاهای کشیده تر و بالاتنه های کوتاه تر تمایل دارند بهتر از همتایان مردشان به نظر برسند.

همچنین یک کودک از لحاظ مقیاسی با یک سالخورده و … کاملا متفاوت است. در نتیجه اولین مورد در ساخت پایه مجسمه، توجه به این مقیاس ها و تناسب هاست. این مورد از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و باید حتما در این مرحله به آن توجه کرد.

برای اهداف ما، مقیاس ها با استفاده از سر به عنوان واحد اندازه گیری اندازه گیری می شود. از این واحد ما می توانیم برای اندازه گیری بقیه اندام را پیدا کنیم. واحد اندازه گیری برای تناسبات انسانی در ساخت آرماتور بلندی یک انسان متوسط به اندازه 8 سر است یعنی اگر شما اندازه گیری آن فرد را با استفاده از سرشان تقسیم کنید متوجه می شوید اندامشان را از قد 8 بار تناسب بندی می کنید.

از اینجا اندازه گیری های دیگری هست که ما می توانیم آنها را پیدا کنیم اما در حال حاضر همین اندازه گیری مهم ترین مورد برای کار شما است. شما متوجه شدید برای مجسمه سازی بلندی قد باید به اندازه 8 سر باشد.

این اندازه گیری اگرچه درست است می تواند یک اندام را به مقیاسی کاهش دهد که کمی کوتاه و کلفت به نظر برسد.

این تصور به سادگی به این دلیل است که شما چیزی را در مقیاس های کوچک تر از آن چیزی که واقعا هست ساخته اید. این امر به خصوص برای اندام های زنانه پیش می آید. در واقع شما می توانید پاها را در اندام زنانه کمی بزرگ تر کنید تا زیبایی و موزونی آنها تضمین شود.

در آخر، اگرچه مقیاس ها به سلایق شخصی محدود می شوند اما وقتی یاد بگیرید مقیاس ها چطور کار می کنند می توانید آنها را برای رسیدن به نتایجی که برای شما بیشترین جذابیت را دارند تعریف کنید. در آموزش صفر تا صد مجسمه سازی نحوه تعیین این مقیاس ها و رعایت این تناسب ها به صورت کامل آموزش داده می شود.

مرحله دوم: نمودار تناسب آرماتور

این نمودار واقعا کار شما را هنگام ساخت یک اسکلت مجسمه یا چارچوب که حتی می تواند یک اسکلت ترکه ای یا خطی پایه نیز باشد را بسیار راحت تر می کند.

نکته مهم این است که این اسکلت وقتی کاملا دقیق است که با تناسب سر همان طور که قبلا گفته شد اندازه گیری شود و در آن تمامی اندازه ها و تناسب ها به درستی رعایت شود. این مورد هم در تکنیک مجسمه سازی ستیر و هم سایر تکنیک ها مانند مجسمه سازی با سیم مفتول و … مطرح می شود.

با درست کردن این نمودار اندازه گیری می توانید خودتان را از سردردهای بسیاری که بعد طی مرحله کار با گل و به دلیل اشتباهات پیش آمده در سختی ثابت کردن اسکلت پیش می آید راحت کنید. در واقع این کار می تواند مانع بروز اشتباهات احتمالی در مراحل بعدی شده و دوباره کاری را به حداقل برساند. البته به شرطی که هم در تعیین اندازه ها و تناسب ها و هم در ترسیم این نمودار تناسب آرماتور دقت کافی را به خرج دهید.

تناسب چیزهایی مثل ساختار یا اسکلت از قسمت مفصل ران یا دست های خیلی کوتاه یا بلند به هم می ریزد؛

از تمام این موارد می توان با تنظیم کردن اندازه های یک اسکلت با یک نمودار تناسب از قبل جلوگیری کرد.

در این مرحله صبور باشید و برای گرفتن نتیجه ای درست وقت صرف کنید در غیر این صورت ، ساخت مجسمه شما تجربه ای خسته کننده می شود و نتیجه ای که باید از ساخت آرماتور اندام برای مجسمه بگیرید را نخواهید گرفت.

وقتی نمودار تناسب را می کشید دقت کنید آن را هم اندازه با اندامی که قصد دارید بسازید بکشید. شما باید سیم اسکلت را طبق این نمودار تنظیم کنید پس مهم است این نمودار با اندازه ای صحیح تنظیم شده باشد و یک تصویر اولیه و درست از اسکلت مجسمه را ارائه دهد.

همچنین می توانید در اینترنت برای یک نمودار تناسب جستجو کنید و از یک نمودار آماده برای ساخت آرماتور اندام برای مجسمه خود استفاده کنید یا ایده بگیرید. سپس به سادگی نمودار را با اندازه صحیح تنظیم کنید ( با استفاده از نرم افزار ویرایش عکس یا یک دستگاه فتوکپی).

برای این مثال ما می خواهیم از یک تناسب به بلندی 8 سر استفاده کنیم. به این صورت اندام ما واقع بینانه تر نگه داشته می شود نه خیلی کوتاه یا بیش از حد بلند .اگر می خواهید اندامی قهرمانانه درست کنید مثلا بزرگ تر از یک ابرقهرمان 9 سر یا بیشتر می تواند بهتر باشد.

نمودار تناسب آرماتور زنانه و مردانه

آخرین موردی که باید بدانید این است که شما باید نمودار تناسبی برای یک اندام زنانه و یکی برای اندامی مردانه بسازید یا پیدا کنید چرا که اسکلت اندام بین دو جنس یکسان نیست. اگر بخواهید از نمودار یک مرد برای یک اندام زنانه استفاده کنید اغلب متوجه می شوید که مجسمه دخترتان کمی مردانه به نظر می رسد ( با داشتن شانه های پهن تر و ران های باریک تر) در حالی که شما چیزی مخالف آن را لازم دارید ( زنان ران های پهن تر و شانه های باریک تر دارند از مردان دارند). اگر در ساخت پایه مجسمه به این موارد توجه نکنید، قطعا نتیجه نهایی کار آنطور که باید باشد نخواهد بود.

اگر اندام های مردانه و زنانه را مثل اینکه دو موجود کاملا متفاوت وجود دارند در نظر بگیرید به شما کمک می شود تا ساخت مجسمه مردان با اندامی مردانه و زنان با اندامی زنانه و ظریف تضمین شود. داشتن ذهنیتی بسیار متفاوت هنگام ساخت و تکمیل جنسیت مفید است. بر این موارد در آموزش ساخت حجم با سیم مفتول یا آلومینیوم و ساخت پایه مجسمه تاکید می شود.

مرحله سوم از ساخت آرماتور :

در این مرحله می خواهیم روند ساخت یک آرماتور را به منظور استفاده به عنوان چارچوب برای زدن گل برای ساخت و تکمیل مجسمه سازی واقعی توضیح بدهیم.

در این مورد از یک اندام زنانه برای این آموزش استفاده می کنیم اما این روش برای هر نوع اندامی که انسان (یا شبه انسان) دارد کاربرد دارد و می توان از آن برای ساخت انواع اسکلت مجسمه اندام استفاده کرد. درست کردن صحیح آرماتور مجسمه کمی برنامه ریزی، زمان و صبر نیاز دارد اما وقتی روند کار را بدانید مشکل نیست.

سیمی که ما برای آرماتور اصلی استفاده کردیم سیم مجسمه سازی به ضخامت 4 میلیمتر است که به اندازه کافی برای تحمل وزن گل محکم است در عین حال برای خمیدگی آسان و شکل گیری به اندازه کافی انعطاف پذیر است.

نیازی به اشاره مستقیم به دم باریک ها یا بعدا اره آهنبر برای تقسیم بندی مجسمه نیست. تناسب بندی صحیح آرماتور و استحکام کافی آن برای نگه داشتن گل شما و منحرف نشدن به اطراف وقتی روی آن کار می کنید بسیار مهم است .

در حالی که به شما اجازه می دهد تنظیمات مورد نیاز برای ژست را بعدا ایجاد کنید. به طور اساسی، اگر آرماتور شما نادرست یا بی تناسب باشد، کل مجسمه خارج از تناسب بندی از اول تا ادامه خواهد شد. به همین دلیل این مرحله از کار، یعنی ساخت آرماتور اندام برای مجسمه باید با دقت بسیار بالایی انجام شود.

یک اسکلت متناسب در واقع در طول مجسمه سازی به شما کمک می کند. در حالی که اسکلتی که ضعیف پیش رفته باشد شما را مجبور به رها کردن کار می کند.

آنچه برای ساخت آرماتور نیاز دارید:

• سیم آلومینیوم 4 میلیمتری
• سیم آلومینیوم 1.5 میلیمتری
• سیم گالوانیزه استیل با ضخامت کم ( 11 میلیمتری یا باریک تر بهترین اندازه است)
• سیم بر، دم باریک
• انبردست
• روکش اپوکسی
• یک زیرلایه ساخته شده از تخته چندلا یا مشابه
• ماژیک

مرحله چهارم ساخت آرماتور مجسمه :

ساخت بخش های آرماتور

وقتی سیم را انتخاب کردید به دقت آن را روی نمونه قرار دهید .در خصوص استفاده از سیم مفتول برای مجسمه سازی، حتما از آموزش ساخت حجم با سیم مفتول کمک بگیرید. اگر از متریال دیگری مانند خمیر چینی استفاده می کنید نیز از آموزش ساخت اسکلت با خمیر چینی استفاده کنید.

بعد با علامت زدن مفاصل با یک ماژیک ادامه دهید ( مثل آرنج ها، شانه ها، کف پاها و …) و بعد آنها را به دقت طبق راهنما خم کنید ( دقت داشته باشید از این مرحله علامت زدن نباید چشم پوشی کنید چرا که در ایجاد ژست مهم است).

مطمئن شوید حداقل 2.5 سانتی متر از طول کف پا را رها کرده باشید تا بتوانید آرماتور را در یک قطعه چوب ثابت کنید ؛این چوب به عنوان یک پایه محکم برای مجسمه سازی استفاده می شود. در واقع می توان از چوب برای ساخت پایه مجسمه استفاده کرد تا یک پایه محکم تر و مستحکم تر داشت.

از یک قطعه سیم استفاده کنید، آن را برای پاها، بالاتنه و دست ها خم کنید تا به این ترتیب ساخت اسکلت مجسمه را تکمیل کنید. سپس از سیمی دیگر برای ستون فقرات، گردن، قسمت سر استفاده کنید .بعد با یک سیم نسبتا ضخیم به دقت سه قطعه را به هم پیچیدم.

نهایت تلاشتان را بکنید تا آنها را به اندازه کافی محکم به هم بپیچید تا خیلی به اطراف نچرخند. اگر کمی به اطراف حرکت کنند مشکلی ندارد بعد آنها را سر جایشان محکم می کنیم. مهم این است که قطعه ها از هم جدا یا خیلی شل نشوند.

اینکه اسکلت مجسمه را در نمایی رو به جلو و راست قرار دهیم یا بعد بتوانیم با اصلاح تحریف ها کار را تکمیل کنیم مهم است. وقتی اسکلتی خوب و محکم که رو به جلو باشد داشته باشیم ژست دادن به آن را می توان بعدا انجام داد و قطعا کار شما راحت تر خواهد بود.

همان طور که می بینید ما آرماتور را تنظیم می کنیم به این ترتیب موقع مجسمه سازی ژست دادن به آن راحت تر می شود.

مرحله پنجم ؛ ثابت و نصب کردن قسمت های آرماتور

دقت کنید در قسمت های علامت گذاری شده برای مفاصل و خم کردن آنها از انبردست استفاده کنید چون اگر سعی کنید آنها را به راحتی با انگشت هایتان خم کنید لبه ای محکم به عنوان اهرم ندارید و کار را با اعضای بدنی مثل رشته های ماکارونی تکمیل می کنید.

به یاد داشته باشید مفاصل واقعی شما در نقاطی مشخص خم می شوند ( علامت هایی که با ماژیک گذاشتید یادتان هست؟!) پس باید دقت کنید سیم هایتان به روشی یکسان خم شوند نه مثل یک نودل خیس خورده .

وقتی از حالت اعضای بدن راضی شدید (یا به اندازه کافی به آنچه می خواستید نزدیک شد:

می توانید آنها را بپیچانید )، روی پایه چوبی به عنوان پایه مجسمه، قسمتی را که پاها ثابت می شوند با یک ماژیک علامت بزنید ( این کار را با قرار دادن اسکلت مجسمه روی پایه چوبی در ژستی تقریبی انجام دهید).

بعد با استفاده از یک دریل قابل اعتماد و مته 8/1 سوراخ هایی ایجاد می کنم (هم اندازه سیم های به کار رفته در اسکلت). اگر به یک دریل فشاری دسترسی داشته باشید که سوراخ ها زوایایی درست داشته باشند چه بهتر. یک دریل دستی معمولی هم خیلی خوب کار می کند!

مرحله ششم ساخت آرماتور مجسمه :

دلیل اینکه برای ثابت کردن اسکلت سیم لازم دارید جلوگیری از محکم نکردن آنها با چسب است چون شما باید بتوانید وقتی مجسمه تکمیل شد آنها را بردارید تا مجسمه را روی پایه ای بادوام تر برای نمایش دادن یا اهداف قالب گیری بگذارید.

پیچاندن و حالت دادن در مراحل کار با گل هم معمول است چون می خواهید از اسکلتی استفاده کنید که محکم و در عین حال به اندازه کافی برای پیچاندن و حالت دادن در مراحل کار با گل انعطاف پذیر باشد. تمام این نکات ریز و درشت بخش مهمی از آموزش صفر تا صد مجسمه سازی است که به هنرجویان به صورت کامل آموزش داده خواهد شد.

اقدامات اختیاری برای ساخت آرماتور :

آخرین کاری که باید برای ساخت اسکلت مجسمه انجام دهید استفاده از انبردست هنگامی که گل روی کار است می باشد. این روکش از کار مراقبت می کند چون فقط نقاط از قبل مشخص شده را خم می کند!

کار را با روکشی اندام ادامه می دهیم و دقت می کنیم بیش از حد حجیم نشود. به مبانی حجم سازی با مفتول در این مرحله توجه کنید و ساخت اسکلت مجسمه را با دقت پیش ببرید.

ممکن است قسمت هایی با روکش کاری از گل و از تناسب خارج شود. این موضوع به خصوص برای مقیاس های کوچک تر اندام های زنانه پیش می آید. در برخی موارد درست کردن سر طوری که برداشتنی باشد ایده آل است.

تمام کاری که باید انجام دهید استفاده از یک لوله برنجی است. به جای درست کردن گوله ای از روکش روی سیم اصلی آرماتور می توانید آن را روی لوله ای برنجی درست کنید و مرکز سیم اسکلت را راست نگه دارید.

به این ترتیب می توانید به سادگی سر را راحت بردارید ( فقط مطمئن شوید لوله خیلی سفت و محکم نباشد!).

وقتی روکش کار انجام شد تنها کاری که می ماند این است که بگذارید مواد به حال خودشان بمانند و عمل بیایند ( معمولا بسته به دما و وضعیت هوا چند ساعتی لازم است).

اگر نمی خواهید منتظر بمانید می توانید از یک سشوار با درجه کم برای سریع کردن این روند استفاده کنید( درجه زیاد می تواند باعث وارفتن، بزرگ شدن یا سوختن کارتان شود!). نکته دیگر قابل توجه این است که این روکش وقتی حرارت ببیند نرم می شود و رو به ریختن می رود ( همچنان که سرد می شود سفت تر می شود .)

خب، همه اش همین بود! البته این تنها روش ساخت آرماتور نیست، هر هنرمندی روش خودش را دارد.

آموزش صفر تا صد مجسمه سازی در پویا اندیش

در این جا مراحل ساده ای از ساخت آرماتور اندام برای مجسمه را آموزش دادیم. اما همان طور که گفته شد این تنها روشی نیست که می توان از آن برای ساخت اسکلت مجسمه کمک گرفت. مجسمه سازی هنر وسیعی است و می توان آن را با تکنیک های مختلف از جمله تکنیک مجسمه سازی ستیر انجام داد.

از همه مهم تر این که هنر مجسمه سازی را می توان به مجسمه سازی با گل، مجسمه سازی با خمیر، مجسمه سازی با سنگ، شیشه، چوب، فلز و … دسته بندی کرد که قطعا هر یک از این شاخه ها تکنیک ها و روش های مختلفی را می طلبند.

برای آموزش کامل مجسمه سازی، بهتر است با توجه به زمینه ای که به آن علاقه دارید در دوره های مختلفی که برگزار می شود شرکت کرده و به صورت کامل آموزش صفر تا صد مجسمه سازی را پشت سر بگذارید. در آموزشگاه پویا اندیش تمامی تکنیک ها و روش های ساخت مجسمه، ساخت اسکلت با خمیر چینی، مجسمه سازی با سیم مفتول و … آموزش داده می شود.

حرف آخر:

دقت کنید آرماتورتان متناسب باشد: تلاش باارزشی است! در این خصوص باید به نوع متریالی که برای ساخت مجسمه نیاز دارید نیز توجه کنید.

وقتی برای شخصیت مورد نظر و ژستی که می خواهیم بسازیم تصمیم گرفتیم باید تصمیم بگیریم می خواهیم آن را در چه مقیاسی بسازیم.

در این مورد می خواهیم اندامی زنانه به بلندی 30 سانتی متر ( تقریبا مقیاس 185 سانتی متر بسازیم.

شما نمی خواهید از نمونه ای با تناسب های غیرعادی انسانی یا کارتونی در این کار استفاده کنید چرا که درست به نظر نمی آیند. در واقع، تناسب تاثیر بسیار زیادی در درک مشاهده کننده از کار شما دارد و باید به دقت قبل از ساخت آرماتور در نظر گرفته شود.

نکته اصلی که باید در خصوص ساخت پایه مجسمه به آن توجه داشته باشید این است که این آرماتور پشتیبانی کافی برای پیکربندی روند را فراهم می کند، در عین حال نباید خیلی بزرگ باشد که تناسب را به هم بزند یا آنقدر کوچک باشد که به شما اجازه ندهد مواد کافی روی آن قرار بگیرد. باز هم در این خصوص باید به مواردی مانند نوع متریال مورد استفاده برای ساخت اسکلت مجسمه و … توجه کرد.

مهم ترین نگرانی ما اطمینان از این است که وقتی به آن گل می زنیم به آسانی تغییر شکل ندهد؛ هیچ چیز ناامیدکننده تر از یک آرماتور شل نیست.